नेपालका डाक्टर र फार्मासिष्टले जोर्नीको स्वास्थ्यलाई पूर्ण रूपमा पुनर्स्थापित गर्ने उपाय लुकाउँछन्

हाम्रो देशमा मेडिकल क्षेत्रमा हुने हल्लाहरू नियमित भइसकेका छन्। तर ती अझै ठूला भएका छैनन्। जोर्नीको उपचारका लागि मेडिकल क्षेत्रमा जे भइरहेको छ त्यो दुःस्वप्न हो। पैसाका भोका फार्मासिस्ट र डाक्टरहरू जनताको लाचारी र अज्ञानताबाट अकुत नाफा कुम्ल्याई रहेकाछन्।

– मैले आफ्नै अनुसन्धान सञ्चालन गरें र यसको परिणामले मलाई छक्क पार्यो ।

मैले जोर्नी रोगलाई कसरी जितें भन्ने मेरो कथा तपाईंलाई बताउनेछु। अहिले म 73 वर्षको भएँ र मेरो उमेरमा धेरै मानिसहरूलाई जस्तै मलाई विभिन्न प्रकारका दुखाईहरू हुन थालेको थियो। डेढ वर्षअघि घुँडाको जोर्नी दुख्न थाल्यो । सुरुमा लामो पैदल हिँडेपछि दुख्न थाल्यो, त्यसपछि जोर्नीहरूबाट कर्कर आवाज आउन थाल्यो, मौसम परिवर्तनले वास्तवमा पुरानो दुखाइलाई असर गरेको थियो, त्यसपछि असहनीय पीडा बढ्यो, त्यसैले मैले पेनकिलर सेवन गर्नु पर्यो।

– पीडा अति भएपछि मैले सबै कुरा छोडेर डाक्टरकहाँ जानुपर्यो। म काठमाडौंको एउटा राम्रो क्लिनिकमा गएँ । मलाई जाँच गरियो, अल्ट्रासाउन्ड स्क्यान गरियो, परीक्षणहरू पास गरियो, डाक्टरको निष्कर्ष निराशाजनक लाग्यो, उनले यो आर्थ्रोसिस हुनुपर्छ भने। उनले मलाई यो रोगविज्ञानको खतरनाक नतिजाहरू बताएर डर देखाए। र ती साँच्चै जीवन नै सखाप पार्ने खाले छन्। यो पूर्ण जोर्नी क्षति, अपाङ्गता हो र यसले गम्भीर इनफ्लामेसन भएमा अंग नै काट्नु पर्ने अवस्था निम्त्याउन सक्छ।

डाक्टरले मलाई धेरै औषधी र मलम लिन सल्लाह दिए। डरलाग्दो रोगबाट डराएर मैले तुरुन्तै डाक्टरले दिएको उपचार गर्न थालें। तर यसले मलाई फिटिक्कै मद्दत गरेन। हो, दलेर मसाज गर्नाले दुखाइ कम गर्न मद्दत हुन्थ्यो। जे होस्, जोर्नीमा तनाव हुने बित्तिकै यो फेरि फिर्ता आइहाल्थ्यो, मैले याद गरेको कुरा हो। र सामान्यतया 3 हप्तामा लगभग केहि पनि परिवर्तन भएको छैन। त्यही समयमा उल्लेख गरिएका लक्षणहरू माथि दिउँसोतिर जोर्नी सुन्निने पनि थपियो।

– म फेरि डाक्टरकहाँ गएँ। उनको उपचारले कुनै नतिजा नआएकोमा पनि उनी आश्चर्यमा परेनन् । उनले यस्तो हुने बताए । त्यसैले यो थेरापीले मेरो लागि काम गर्दैन र मैले अर्को प्रयास गर्नुपर्छ। यस पटक उनले कन्ड्रोइटिन + ग्लुकोसेमाइनको बन्डलले उपचार गर्न प्रस्ताव गरे। मैले पछि थाहा पाएँ कि यो संयोजन आज सबैभन्दा प्रगतिशील उपचार मानिन्छ (यद्यपि हाम्रो देशमा मात्र!)

– डाक्टरले भने कि कन्ड्रोइटिन + ग्लुकोसेमाइनले बिस्तारै कार्टिलेज पुनर्स्थापित गर्दछ (निश्चित रूपमा!), र त्यसैले यो 2-3 महिनाको लागि औषधि लिन आवश्यक छ। सबै औषधिको मूल्य विचार गर्दा उपचार महँगो भयो। तर म के गर्न सक्थें? फेरि डाक्टरलाई विश्वास गरेर उपचार सुरु गरें ।

– र फेरि उही ताल! म फेरि एक पटक डाक्टरकहाँ गएँ । यस्तै अवस्था तेस्रो पटक पनि दोहोर्याइयो। ‘यदि यसले काम गरेन भने हामीले अरू केही उपाय खोज्नु पर्छ’। यसपटक डाक्टरले आर्थ्रोसिस पुरानो रोग भएको र जसको पूर्ण उपचार नभएको पनि बताए । जोर्नीको थप क्षति हुन नदिनको लागि गर्न सकिने सबै। यसले मलाई सबैभन्दा अचम्मित बनायो।

– यसको उपचार कसरी छैन? अर्थात् 21औँ शताब्दीमा प्रविधि यति उन्नत भइसकेको छ कि मानवजाति छिट्टै मंगल ग्रहमा जानेछन् तर जोर्नीको उपचारको सामान्य औषधि अहिलेसम्म आएका छैनन् ? मलाई याद छ मेरो बुबाले यी सबै मलमले कसरी जोर्नीको उपचार गर्नुहुन्थ्यो। के तिनीहरूले साँच्चै 30-40 वर्षमा केही नयाँ पत्ता लगाएका छैनन्?

– मैले यस विषयमा डुब्ने र आर्थ्रोसिसको पूर्ण रूपमा उपचार हुन्छ कि हुँदैन भनेर पत्ता लगाउने निर्णय गरें। के आज विज्ञान साँच्चै निष्क्रिय छ? मैले आफ्नै लागि चकित पार्ने खोज गरें। जोर्नी रोगहरू आर्थ्रोसिस, आर्थराइटिस, ओस्टियोकोन्ड्रोसिस, र्युम्याटिजम, बर्साइटिस र अन्य धेरैको उपचारको लागि आधुनिक औषधिहरू छन्, ती धेरै प्रभावकारी छन् तर नेपालमा डाक्टरहरूले सिफारिस गरेका छैनन्।

– तर तिनीहरू युरोपमा व्यापक रूपमा प्रयोग गरिन्छ। उनीहरूलाई घरमा पनि मानिसहरूले उपचार गर्छन्। यी औषधिहरूको मद्दतले गम्भीर रूपमा क्षतिग्रस्त जोर्नीहरू पनि 3-4 हप्तामा स्वस्थ अवस्थामा पुनर्स्थापित गर्न सकिन्छ। युरोपमा जोर्नी काट्ने वा फेर्ने अपरेशनहरू अत्यन्तै विरलै अवस्थामा मात्र गरिन्छ। हामी कुन देशका बारेमा कुरा गर्दैछौं? जर्मनी, फ्रान्स, ग्रेट ब्रिटेन, डेनमार्क, स्वीडेन र अन्य।

मेरो सानो अनुसन्धानको एक भागको रूपमा, म काठमाडौंका धेरै क्लिनिकहरूमा गएँ र कतै पनि मलाई आधुनिक औषधिहरूद्वारा उपचार प्रस्ताव गरिएको थिएन। मलाई 30 वर्ष पहिले प्रयोग गरिएको औषधिहरू सिफारिस गरिएको थियो जसमा बेकार तर महँगो कन्ड्रोइटिन + ग्लुकोसेमाइन पर्दछ।

के भैरा’छ? हामीसँग किन यस्तो औषधि छ? के हाम्रा डाक्टरहरूलाई यी औषधिहरूको बारेमा थाहा छैन? यी प्रश्नहरूको जवाफ दिन मात्र एक जना र्युम्याटोलोजिस्ट सहमत भए। उहाँ उच्च श्रेणीका डाक्टर, चिकित्सा विज्ञानका क्यान्डिडेट, प्रोफेसर तथा स्पाइनल इन्जुरीज केन्द्रका प्रमुख विशेषज्ञ – डा. हरि राजवंशी हुनुहुन्छ।

– डा. हरि राजवंशीजी, मलाई भन्नुहोस्, के भइरहेको छ?

– हाम्रा जनताको संहार र तिनीहरूबाट पैसा चुस्ने बाहेक अरू केही भइरहेको छैन। सामान्य रूपमा, तिनीहरूले हामीलाई बथानको रूपमा लिन्छन् र हामीबाट पैसा कमाउने प्रयास गर्छन्। मैले धेरै पटक यो मुद्दा उठाइसकेको छु, तर कसैले पनि यो मुद्दा टुंगो लगाउन खोजेको छैन।

जोर्नीको उपचारको लागि फार्मेसीहरूमा कुन औषधिहरू बेचिन्छन् भनी तपाईंले देख्न सक्नुहुन्छ। ती सबै दुई पुस्ता अघिका हुन् । उदाहरणका लागि, युरोपमा तिनीहरूले यसलाई 10 वर्षदेखि प्रयोग गरेका छैनन्। कुनै व्यक्ति त्यहाँको औषधि पसलमा गएर आफूलाई आवश्यक पर्ने सस्तो औषधि खरिद गर्छ र त्यसपछि घरमै दुखेको जोर्नीको उपचार गर्छ। बिना कुनै परीक्षण र जाँच, बिना सुइँ, बिना फिजियोथेरापी। र यहाँ के भइरहेको छ? कुनै व्यक्ति डाक्टरकहाँ जान्छ, उसले धेरै परीक्षणहरू लिनुपर्छ, अल्ट्रासाउन्ड वा एक्स-रे गर्नुपर्छ, त्यसपछि ठूलो संख्यामा औषधिहरू लिनुपर्छ र डाक्टरले तोकेको चिकित्सा प्रक्रियाहरूबाट गुज्रनुपर्छ। फलस्वरूप, तिनीहरूले ठूलो रकम खर्च गर्नुपर्छ। अब के हुन्छ? बिल्कुल कुनै परिणाम छैन!दुखद तथ्य भनेको तिनीहरूले मुख्यतया पेन्शनरहरूबाट लाभ उठाउँछन्।

– डा हरि राजवंशी जी, बिरामीले समयमै उचित उपचार नपाए के गर्ने ?

के तपाईंलाई म आश्चर्यचकित पारोस् भन्ने चाहनुहुन्छ? तथ्याङ्कहरू अनुसार, 25 वर्षको उमेर पछि, जोर्नी समस्याको अपरिवर्तनीय प्रक्रियाहरू सुरु हुन्छ, र सबै जोर्नी रोगहरू प्रायः लिम्फेटिक प्रणालीमा विफलताको कारणले गर्दा हुन्छन्।

यो पहिले नै प्रमाणित भइसकेको छ कि दूषित लिम्फेटिक तरल पदार्थले धेरै खराब प्रक्रियाहरू ट्रिगर गर्दछ। फोहोर लिम्फले निम्न कुराहरू बढाउँछ:

– जोर्नीहरू सुन्निने/इन्फ्लेमेसन (आर्थराइटिस, गाउट)

– कार्टिलेज खिइने (आर्थ्रोसिस, हर्निया, प्रोट्रुसन)

– नुन जम्मा गर्ने(ओस्टिओकोन्ड्रोसिस्)

– जोर्नीको लुब्रिकेसन “सुकाउने”

– हड्डी डिस्ट्रोफी (ओस्टियोपोरोसिस)

के तपाईलाई थाहा छ जोर्नी दुखाइले एड्सलाई उक्साउँछ? हजुर, हो, वास्तविक ‘आर्थराइटिक एड्स’। आर्थराइटिक एड्स एड्भान्स आर्थराइटिसको कारण हुने अधिग्रहण इम्युनोडेफिशियन्सी हो।

दीर्घकालीन इन्फ्लेमेसन र जोर्नी दुखाइले प्रतिरक्षा प्रणालीलाई कमजोर बनाउँछ। आर्थराइटिस इन्फ्लेमेसन बिल्कुल प्रकट नहुन सक्छ वा आफैंमा थोरै प्रकट हुन सक्छ: जोर्नी वा मेरुदण्डको एक सानो क्रन्च, हल्का सुन्निने वा अररो महसुस हुने।

जोर्नीहरूमा इन्फ्लेएम्सन हुने प्रक्रियाहरूको संकेत:

– क्रन्च

– दुखाइ

– हातखुट्टा सुन्निने वा अति सुन्निने

– अररो हुने

– तीव्र पीडादायी लुम्बागो

– डोवागरस् हम्प

जोर्नीहरूमा इन्फ्लेमेसन हुने प्रक्रिया विस्तारै तर हानिकारक कुरा हो। यो लिम्फेटिक प्रणालीद्वारा एक जोर्नीबाट अर्कोमा हुँदै सम्पूर्ण शरीरमा लगिन्छ। त्यसपछि भित्रि अंग, मस्तिष्क र हड्डीको मासीको पालो आउँछ।

प्रतिरक्षा प्रणालीले यसको सबै शक्तिहरू इन्फ्लेमेसन विरुद्धको लडाईमा लगाउँछ र अन्य ‘फ्रन्ट लाइनहरू’ असुरक्षित रहन्छन्। शरीरमा ब्याक्टेरिया र भाइरसले सजिलै आक्रमण गर्छ, साधारण चिसो चाँडै निमोनियामा परिणत हुन्छ, र निमोनिया सेप्सिस र धेरै अंगले काम नगर्नेमा परिणत हुन्छ। र यो लगभग निश्चित रूपमा मृत्यु दण्ड जस्तै हो। यो प्राप्त गरिएको आर्थराइटिक एड्स हो।

आर्थराइटिसलाई कम नठान्नुहोस्, यो एक धेरै गम्भीर रोग हो। जोर्नी दुखाइ गठियाको सबैभन्दा हानिकारक अभिव्यक्ति हो। लिम्फेटिक प्रणालीमा आर्थराइटिकको इन्फ्लेमेसन गर्ने एजेन्टहरू धेरै छिटो बढ्छन्, सबै अंगहरूमा देखा पर्दछ।

विशेषगरी गाउट भएका बिरामीहरूमा हड्डीको क्षयरोग पनि धेरै सामान्य हुन्छ। यसका अतिरिक्त हड्डीको तन्तुहरूको क्षयरोग जोर्नी समस्या निम्त्याउने उत्पादनहरूद्वारा लिम्फेटिक तरल पदार्थलाई संक्रमित गर्ने परिणामहरू मध्ये एक हो।

– नेपालमा जोर्नी उपचारमा यो सब किन भइरहेको छ जस्तो लाग्छ ?

– मलाई मात्र थाहा छ। र यो जोर्नीको उपचारमा मात्र होइन, हाम्रो सम्पूर्ण स्वास्थ्य सेवा प्रणाली यस्तै छ। र यसको पछाडि बिरामी मानिसहरूबाट फाइदा लिने वास्तविक फार्मेसी माफिया छन्। आखिर, यी मानिसहरूले बिरामीहरूलाई महँगो औषधि बेच्नेछन्, जो किन्न जाँदैछन्, किनकि कोही पनि बिरामी हुन चाहँदैनन्। त्यसैले डाक्टरहरूले मानिसहरूको उपचार गर्दैनन्।

तर धेरै जसो सामान्य डाक्टरहरू यसको लागि दोषी छैनन्। तिनीहरू संयन्त्रमा गियरहरू मात्र हुन्। उनीहरू आफूलाई भनिएको कुरा लेख्छन् । तथ्य यो हो कि प्रत्येक रोगको उपचारको लागि सिफारिस गरिएका औषधिहरूको सूचीहरू छन्। डाक्टरहरूले तिनीहरूलाई यी सूचीहरूबाट मात्र सिफारिस गर्न सक्छन्। तिनीहरू स्वेच्छाले अरूलाई सिफारिस गर्न सक्दैनन्, अन्यथा उनीहरूलाई मेडिकल अभ्यासबाट निलम्बन गरिनेछ। र यी सूचीहरू कसले बनाउँछ? अझ स्पष्ट रूपमा, यो सोध्नु राम्रो होला- कसको प्रभावमा र कसको स्वार्थका लागि यी सूचीहरूमा केही औषधिहरू समावेश छन्? यो सूचीमा आउने बित्तिकै औषधिको बिक्री कति बढ्छ कल्पना गर्नुहोस्।

निस्सन्देह, यी सूचीहरू नेपाली नागरिकहरूबाट सक्रिय रूपमा नाफा लिने ठूला औषधि कम्पनीहरूको प्रभावमा र स्वार्थमा संकलन गरिएका हुन्। सबैभन्दा खराब कुरा यो हो यी कम्पनीहरू विदेशी हुन्, एक नियमको रूपमा, अमेरिकी। र तिनीहरूले मानिसहरूको वास्ता गर्दैनन्। तसर्थ, जोर्नी रोगहरुको उपचार आधुनिक अत्यधिक प्रभावकारी औषधिहरुबाट हुँदैन। साथै अन्य रोगहरु पनि।

युरोपमा, तपाईले सहि भन्नुभएझैं, सरल र छिटो उपचार गरिन्छ, उपयुक्त औषधिहरूको उपलब्धतालाई धन्यवाद। तर त्यहाँ स्वास्थ्य सेवा प्रणाली बीमामा आधारित छ र घुसखोरीको जरै उखेलिएको छ।

अवश्य पनि, स्थिति डरलाग्दो छ। पछिल्लो फल सिजनमा म र लगभग 30 अन्य प्रमुख वैज्ञानिकहरूले स्वास्थ्य मन्त्रालयलाई सामूहिक पत्र लेखेका थियौं। तपाईंले हाम्रो देशमा आवेदन दिन सक्ने यो अन्तिम उदाहरण हो, तर हामीले अझै जवाफ प्राप्त गरेका छैनौं। तिनीहरू किन मौन छन्, म अनुमान पनि गर्न सक्दिन।

– तपाईंले युरोपमा आधुनिक प्रभावकारी औषधिहरू छन् भन्नुभयो, तर के नेपालमा ती उपलब्ध छन् ?

– हामीसँग अझ राम्रो छ! सन् 2017 मा काठमाडौंको वैज्ञानिक संस्थानका वैज्ञानिकहरूले जोर्नीको उपचारका लागि एउटा तेल बनाएका थिए। यसलाई ‘Ultraflex’ भनिन्छ। यो तेलले 96% अवस्थाहरूमा जोर्नी रोगहरूबाट पूर्ण रूपमा छुटकारा पाउन मद्दत गर्दछ। आज यो संस्थान र काठमाडौंका एक-दुई क्लिनिकहरूमा बिरामीहरूको उपचार गर्न प्रयोग गरिन्छ। निको हुनेको प्रतिशत धेरै उच्च छ। ‘Ultraflex’ ले चरम अवस्थाहरूमा पनि मद्दत गर्दछ, शल्यक्रिया र अपाङ्गताबाट बचाउँछ। यो तेल उत्कृष्ट छ, तर यो हाम्रो देशमा बेकार भएको छ। काठमाडौंको वैज्ञानिक संस्थानका कर्मचारीले फार्मेसी चेनमार्फत यसको कार्यान्वयन सुरु गर्ने प्रयास गरे तर उनीहरूले यसलाई फार्मेसीमा लगेनन्, अस्वीकारको कारण लिएर आउन पनि आँट गरेनन्। उही समयमा, तेलले सबै आवश्यक क्लिनिकल र प्रमाणीकरण परीक्षणहरू पार गरेको छ, जसले उपचारको उच्च प्रतिशत देखायो। म तपाईंलाई परिणामहरू देखाउन चाहन्छु – साँच्चै प्रभावशाली छन्।

परीक्षण परिणाम:

• जोर्नी दुख्न छोड्यो र पूर्ण रूपमा निको भयो – 96% बिरामीहरू
• जोर्नीहरूको इन्फ्लमेसन र सुन्निने समस्या हरायो – 97% बिरामीहरू
• मौसम परिवर्तनका कारण पीडा हुँदैन – 98% बिरामीहरू
• सुधारिएको जोर्नी गतिशीलता, क्रन्च हरायो – 99% बिरामीहरू
• ननिदान गरिएका जोर्नी रोगहरूको उपचारको प्रभावकारिता सुधार गर्दै – 99% बिरामीहरू
• लत र साइड इफेक्टको कमी – बिरामीहरुको 100%

साथै, ‘Ultraflex’ को सहयोगमा जोर्नी रोगहरूको उपचारको लागि अनुमानित सर्तहरू स्थापित गरियो।

• आर्थ्रोसिस, आर्थराइटिस, चरण 1-2 – 4-5 हप्ता
• आर्थ्रोसिस, आर्थराइटिस, चरण 3-4 – 8-16 हप्ता
• गाउट, बाथ, बर्साइटिस, ओस्टियोकोन्ड्रोसिस, आदि – 4-20 हप्ता (रोगको प्रकार र चरणमा निर्भर गर्दछ)
• दुखाइ सिन्ड्रोमको उन्मूलन – 1-2 हप्ता
• संयुक्त गतिशीलता को पुनर्स्थापना (कम से कम 80%) – 2-3 हप्ता

‘Ultraflex’ ले दिर्घकालिन प्रभाव दिन्छ, रोग 5-10 वर्ष भन्दा बढिको लागि फर्किएर आउँदैन।

– ‘Ultraflex’ मा के समावेश छ र किन यस्तो उच्च प्रभावकारिता छ?

– तेलको मुख्य तत्व तथाकथित “फास्ट ग्लुकोसाइड” हो। यी तत्वहरू 2010 मा स्विस वैज्ञानिकहरूले पत्ता लगाएका थिए। तिनीहरू जोर्नीमा प्रवेश गर्न, नुन जम्मा नष्ट गर्न, र सिनोभियल तरल पदार्थको संरचना सामान्य गर्न सक्षम छन्। र कुनै न कुनै रूपमा लगभग सबै जोर्नी रोगहरू आर्टिक्युलर फ्लुइडको संरचनामा परिवर्तनसँग सम्बन्धित छन्, अर्थात् यसबाट क्याल्सियमको लीचिंगसँग, ‘Ultraflex’ संयुक्त रोगहरूको विस्तृत श्रृंखलाको उपचार गर्न प्रयोग गर्न सकिन्छ।

‘Ultraflex’ को संरचनामा 36 सक्रिय तत्वहरू समावेश छन् – उपयोगी भिटामिन, म्याक्रो र सूक्ष्म तत्वहरू। म ती सबैलाई सूचीबद्ध गर्दिन, तर म तपाईंलाई केही बारे मात्र बताउन चाहन्छु।

1. फास्ट ग्लुकोसाइडहरू –	आर्टिकुलर फ्लुइडको संरचनालाई सामान्य बनाउँछ, कार्टिलेज टिश्यू पुनर्स्थापित गर्छः, क्याल्सियम लीचिंग रोक्छ।
2. भिटामिन ए –	जोर्नी कमजोर पार्ने प्रक्रियाहरु रोक्छ, विशेष गरी आर्थ्रोसिसको लागि उपयोगी
3. भिटामिन सी –	सिनोभियल फ्लुइडको उत्पादनलाई सामान्य बनाउँछ, जोर्नीहरूको छिट्टै हुने उमेरलाई रोक्छ
4. प्यान्टोथेनिक एसिड (B5) –	दुखाइ कम गर्छ र लगभग तत्काल प्रभाव दिन्छ
5. पाइरिडोक्साइन (B6) –	कार्टिलेजको लचिलोपन बढाउँछ, आर्टिक्युलर फ्लुइडको संचयलाई उत्तेजित गर्दछ
6. साइनोकोबालामिन (B12) –	एमिनो एसिडको एक भाग हो जुन कनेक्टिभ तन्तुको गठन को लागि आवश्यक छ।
व 7. भिटामिन डी –	मेटाबोलिक प्रक्रियाहरूलाई उत्तेजित गर्दछ, रक्तनलीहरूलाई बलियो बनाउँछ
8. सेलेनियम –	कार्टिलेजको द्रुत वृद्धिलाई बढावा दिन्छ
9. तामा कोलेजन	सिन्ठेसिसको लागि आवश्यक पदार्थ हो
10. ह्यालुरोनिक एसिड –	जोर्नी भर्छ र गम्भीर इन्फ्लेमेसन र दुखाइबाट छिटो राहत दिन्छ

‘Ultraflex’ जोर्नीहरूलाई पूर्ण रुपमा निको पार्न लक्षित छ।

जोर्नीको उपचारका लागि ‘Ultraflex’ वास्तवमै निकै प्रभावकारी औषधि साबित भएको छ। म निरन्तर दुखाइबाट पहिले नै थाकेको थिएँ, त्यसैले मैले यसलाई ट्राई गर्ने निर्णय गरें। करिब 5-6 दिनमा दुखाइ हट्यो। 3 हप्ता पछि, मैले एक्स-रे गरे। आर्थ्रोसिस कुनै लक्षण नरही गायब भएको थियो र 90% जोर्नीहरू सफलतापूर्वक निको भइसकेका छन्। मलाई लाग्छ ती केही हप्तामा पुरै निको हुनेछन्। अब म फेरि मेरा नातिनातिनाहरूसँग खेल्न सक्छु। यो कस्तो खुसीको कुरा हो!

नेपालमा औषधि छ भन्ने थाहा भयो तर यो हामीबाट लुकाइन्छ। नेपाल टुडेबाट